નવરાત્રિ દરમિયાન માની ઉપાસના

નવરાત્રિનું પર્વ એ મા આધશક્તિની ઉપાસનાનું પર્વ છે. નવરાત્રિની નવ દેવીઓ નીચે મુજબ છે;-

૧. શ્રી શૈલપુત્રી

૨.શ્રી બ્રહ્મચારિણિ

૩. શ્રી ચન્દ્રઘન્ટા

૪.શ્રી કુષ્માંડા

૫. શ્રી સ્કંદમાલા

૬. શ્રી કાત્યાયની

૭. શ્રી કાલરાત્રિ

૮. શ્રી મહાગૌરી

૯. શ્રી સિધ્ધિદાત્રી.

નોરતાં  એટલે માની પૂજા અને વંદનાની નવ રાત્રિનો સમૂહ. જેમાં  મુખ્ય આસો માસની અને ચૈત્રમાસની નવરાત્રિ  છે.ચૈત્રની નવરાત્રિ વસંતથી ગ્રીષ્મ તરફના મોસમના ગમન અને આસોની નવરાત્રિ શરદથી શિયાળા તરફની મોસમ ના પ્રયાણની શરુઆતમાં આવે છે. આ બંને સમય ગાળા ને ધ્યાનથી નિહાળીએ તો એ દરમિયાન લોકો ખાસ કરીને ખેડૂત વર્ગને  કામગીરીમાં રાહત મળેલી હોય છે.અને ભક્તિ તો તમે કંઇક અંશે હળવાશ અનુભવતા હો ત્યારે જ વધારે ધ્યાન આપીને કરી શકો. એમાં ય માની – જગદંબાની ઉપાસના કરવાનું  કાર્ય માનીએ એટલું સરળ પણ નથી જ. નવરાત્રિ દરમિયાન જે અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે છે તે જ તે વ્યક્તિની ચુસ્તતા, ધૈર્ય અને  દ્રઢ સંકલ્પની કસોટી રૂપ છે.

— એકમના દિવસે ઘરમાં શુભ ચોઘડિયામાં માતાજીનું સ્થાપન કરવામાં આવે છે.

— ખાસ કરીને માની પૂજામાં બહેનો વધારે રસ તરબોળ બની જતી જોવા મળે છે.

— ઘણા ભાઇઓ પણ નવરાત્રિ દરમિયાન માતાજીનું અનુંષ્ઠાન કરતા હોય છે.

— માતાજીને ફળ સૂકામેવા વગેરેનો શક્તિ મુજબ પ્રસાદ પણ ધરાવવામાં આવે છે.

— કેટલીક બહેનો નવે નવ દિવસ એકટાણું કરે છે તો કોઇ કોઇ બહેન તો કશું પણ લીધા વિના ન કોરડા ઉપવાસ પણ  કરે છે.

— તેમની માતાજી પ્રત્યેની શ્રધ્ધા તેમને અનુંષ્ઠાન માટે  જરૂરી બળ પૂરુ પાડે  છે.

— કેટલીક જગાએ તો બહેનો નવે નવ દિવસ આનંદના ગરબા પણ  ગવડાવે છે. આજકાલ આનંદના ગરબા દ્વારા માની ઉપાસના કરવાનું ચલણ ઘણું વધેલુ જણાય છે. આનંદના ગરબામાં માતાજીનો છંદ, દોહરા, સાખીઓ, શ્રી ચામુંડા ચાલીસા, શ્રી બહુચર બાવની, આનંદનો ગરબો, મા બહુચરની સ્તુતિ,માતાજીનો થાળ. માતાજીની ધૂન વગેરેની બહેનો ભક્તિ અને ભાવપૂર્વક રમઝટ બોલાવે છે.નવરાત્રિ દરમિયાન માતાજીની ઉપાસના કરનારે નીચેના નિયમ પાળવા જોઇએ.’-

૧. નવે નવ દિવસ જમીન પર જ સૂવું જોઇએ.

૨. બ્રહ્મચર્યનું સંપૂર્ણ પણે ( મન-વચન અને કર્મથી ) પાલન કરવું જોઇએ.

૩. માત્ર ફળાહાર જ કરવો જોઇએ.

૪. આ દિવસો દરમિયાન ક્રોધ,લાલચ અને મોહ માયાનો ત્યાગ કરવો જોઇએ.

૬. વહેલી સવારે જ માતાજીની પૂજા અર્ચન વગેરે કરી લેવું જોઇએ.

અંતમાં નવરાત્રિ દરમિયાન માની ઉપાસના કરનાર સર્વે માઇ ભક્ત બહેનો અને ભાઇઓ પર માતાજીની અસીમ કૃપા વરસે એવી પ્રાર્થના.જય માતાજી.

• અનંત પટેલ