એક સીમાચિહ્નરૂપ પગલામાં, યુનાઇટેડ કિંગડમ મતદાનની ઉંમર ઘટાડીને ૧૬ વર્ષ કરવા જઈ રહ્યું છે, આ ર્નિણય લેબર પાર્ટીની આગેવાની હેઠળની સરકાર ૨૦૨૯ માં આગામી સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા અમલમાં મૂકવાની આશા રાખે છે. પ્રસ્તાવિત સુધારો એક વ્યાપક લોકશાહી સુધારાનો ભાગ છે જેનો હેતુ યુવાનોની ભાગીદારી વધારવાનો છે, ખાસ કરીને ૨૦૨૪ ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં બે દાયકામાં સૌથી ઓછું મતદાન નોંધાયા પછી.
યુવાનોની ભાગીદારી માટે લેબર પાર્ટીનો દબાણ
મતદાનની ઉંમર ઘટાડીને ૧૬ વર્ષ કરવાની યોજના લાંબા સમયથી લેબર પાર્ટીના પ્લેટફોર્મનો ભાગ રહી છે. વડા પ્રધાન કીર સ્ટાર્મરે આ પગલાનો બચાવ કર્યો છે, અને કહ્યું છે કે યુવાનો જાહેર ભંડોળ કેવી રીતે ખર્ચવામાં આવે છે તેમાં પોતાનો અભિપ્રાય આપવાના હકદાર છે. “આપણું લોકશાહી સંકટમાં છે,” નાયબ વડા પ્રધાન એન્જેલા રેનરે એક નીતિ પત્રમાં જણાવ્યું હતું કે, તેને યુકેના લોકશાહી નવીકરણ માટે “સીમાચિહ્નરૂપ ક્ષણ” ગણાવી હતી.
સરકારનો અંદાજ છે કે મતદાનની ઉંમર ઘટાડવાથી લગભગ ૧.૫ મિલિયન ૧૬ અને ૧૭ વર્ષના યુવાનોને રાષ્ટ્રીય ચૂંટણીઓમાં મતદાન કરવાનો અધિકાર મળશે. સ્કોટલેન્ડ અને વેલ્સ પહેલાથી જ કિશોરોને વિભાજીત સંસદીય ચૂંટણીઓમાં મતદાન કરવાની મંજૂરી આપે છે, પરંતુ આ ફેરફારથી સમગ્ર યુકેમાં એકરૂપતા આવશે.
વિરોધ અને ટીકા
બધા પક્ષો સંમત નથી. કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીએ આ પગલાની ટીકા કરી છે, તેને “નિરાશાજનક રીતે મૂંઝવણભર્યું” સુધારો ગણાવ્યો છે. રિફોર્મ યુકેના નેતા નિગેલ ફેરેજે પણ આ વિચારનો વિરોધ કર્યો છે, તેમ છતાં તેમણે સ્વીકાર્યું છે કે તેમની પાર્ટી યુવા મતોથી લાભ મેળવી શકે છે. ટીકાકારો દલીલ કરે છે કે ૧૬ વર્ષના બાળકોમાં જાણકાર રાજકીય ર્નિણયો લેવા માટે જરૂરી પરિપક્વતાનો અભાવ છે, નોંધ્યું છે કે લગ્ન કરવા, દારૂ ખરીદવા અથવા લડાઇમાં સેવા આપવા જેવા ઘણા અધિકારો હજુ પણ ૧૮ વર્ષની ઉંમર સુધી પ્રતિબંધિત છે.
વૈશ્વિક પરિપ્રેક્ષ્ય: કિશોરો ક્યાં મતદાન કરી શકે છે?
યુકેનો ર્નિણય તેને ૧૬ વર્ષના બાળકોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપતા દેશોની નાની પરંતુ વધતી જતી યાદી સાથે સંરેખિત કરે છે. યુરોપમાં, ઑસ્ટ્રિયા, માલ્ટા, આઇલ ઓફ મેન અને ચેનલ આઇલેન્ડ્સે મતદાનની ઉંમર ઘટાડીને ૧૬ વર્ષ કરી છે. યુરોપની બહાર, બ્રાઝિલ, આજેર્ન્ટિના, ક્યુબા અને નિકારાગુઆ પણ ૧૬ વર્ષની ઉંમરે મતદાન કરવાની મંજૂરી આપે છે. જર્મની અને બેલ્જિયમ જેવા દેશોમાં, કિશોરો યુરોપિયન સંસદ જેવી ચોક્કસ ચૂંટણીઓમાં મતદાન કરી શકે છે.
ગ્રીસ, ઇન્ડોનેશિયા અને સુદાન સહિતના કેટલાક દેશોએ મતદાનની ઉંમર ૧૭ વર્ષ નક્કી કરી છે. વૈશ્વિક ધોરણ ૧૮ વર્ષ યથાવત છે, પરંતુ સરકારો યુવા નાગરિકોને લોકશાહી પ્રક્રિયાઓમાં જાેડવાનો પ્રયાસ કરી રહી હોવાથી તેને ઘટાડવાનું વલણ લોકપ્રિય બની રહ્યું છે.
પાઇપલાઇનમાં અન્ય સુધારાઓ
યુકે સરકાર મતદાર નોંધણીને આધુનિક બનાવવાની, સ્વીકાર્ય મતદાર ૈંડ્ઢ ને વિસ્તૃત કરીને નામાંકિત યુકે બેંક કાર્ડનો સમાવેશ કરવાની અને પોસ્ટલ વોટ અરજીની અંતિમ તારીખ લંબાવવાની પણ યોજના ધરાવે છે. વધુમાં, તે ચૂંટણીમાં દખલગીરી અટકાવવા માટે વિદેશી રાજકીય દાન પર નવા નિયંત્રણોનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે.
આ સુધારાઓ યુકે ચૂંટણી જાેડાણ અને લોકશાહી ભાગીદારી તરફ કેવી રીતે જુએ છે તેમાં નોંધપાત્ર પરિવર્તનનો સંકેત આપે છે.
