વર્લ્ડ કપ ૨૦૨૩નું યજમાન ભારત ૨૦૧૧ના ટાઇટલ જીતનું પુનરાવર્તન કરી શકશે ખરા?.. ક્રિકેટ વર્લ્ડ ક્રિકેટના ‘મહાકુંભ’ને હજુ એક મહિના કરતાં વધુ સમય બાકી છે, પરંતુ આ પ્રશ્ન ચાહકોના મનમાં સતત ઘૂમી રહ્યો છે. જોકે, આ પહેલા ભારતીય ટીમે ૧૮ ઓગસ્ટથી આયર્લેન્ડમાં ત્રણT૨૦ મેચોની શ્રેણી અને ત્યારબાદ એશિયા કપ (ODI ફોર્મેટ) રમવાની છે. આ બંને શ્રેણીને ODI વર્લ્ડ કપ પહેલા વિવિધ સંયોજનો અજમાવવાની કવાયત તરીકે ગણવામાં આવી રહી છે. વર્લ્ડ કપ ૨૦૧૯ માટે ભારતીય ટીમની જાહેરાત આવતા મહિને કરવામાં આવશે. તેની શરૂઆત ૫ ઓક્ટોબરથી થશે અને ચેમ્પિયન ટીમનો ર્નિણય ૧૯ નવેમ્બરે ફાઇનલમાં થશે. યજમાન અને ઘરેલુ સ્થિતિથી વાકેફ હોવાને કારણે રોહિત શર્માની ટીમ ઈન્ડિયાને ખિતાબની પ્રબળ દાવેદાર માનવામાં આવી રહી છે. ડિફેન્ડિંગ ચેમ્પિયન ઈંગ્લેન્ડ, ઓસ્ટ્રેલિયા અને પાકિસ્તાનને પણ ઓછો આંકી શકાય તેમ નથી. એવું પણ શક્ય છે કે, આ ચાર ટીમો સિવાય કોઈ અલગ ટીમ બધાને ચોંકાવી દે અને ચેમ્પિયનનો તાજ પોતાના નામે કરી શકે છે. હોમ ગ્રાઉન્ડ પર દરેક ભારતીય પોતાની ટીમ પાસેથી ખિતાબની અપેક્ષા રાખતા હોય છે, પરંતુ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની ODI અને T૨૦ શ્રેણીમાં સરેરાશ પ્રદર્શનને કારણે તેમનો વિશ્વાસ ચોક્કસપણે ડગ્યો છે. આવો જોઈએ તે પડકારો અને નબળાઈઓ જે ટીમની વર્લ્ડ કપ સફરને ‘કાંટાળાજનક’ બનાવી શકે છે.
વર્લ્ડ કપ ૨૦૧૧માં સચિન અને સેહવાગની જોડીએ ભારતને ચેમ્પિયન બનાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. ત્યારથી, બે વર્લ્ડ કપમાં (૨૦૧૫ અને ૨૦૧૯), ટીમે શિખર ધવન અને રોહિત શર્માને ડાબે-જમણે કોમ્બિનેશન તરીકે ઓપનર તરીકે અજમાવ્યો. આ જોડીએ વિપક્ષી બોલરો અને ફિલ્ડરોને ખૂબ જ પરેશાન કર્યા અને મોટાભાગની મેચોમાં ટીમ ઈન્ડિયાને મજબૂત શરૂઆત આપીને મોટા સ્કોરનો પાયો નાખવામાં મદદ કરી. કોઈપણ રીતે, MS ધોનીએ ઓપનર અને મિડલ ઓર્ડરમાં ડાબા-જમણા હાથના બેટ્સમેનોની જોડીનો ‘પ્રયોગ’ અજમાવ્યો છે. વર્લ્ડ કપ ૨૦૨૩ પહેલા ટીમ મેનેજમેન્ટે નક્કી કરવું પડશે કે, શું માત્ર રોહિત શર્મા અને શુભમન ગિલની ઓપનર જોડી પર આધાર રાખવો કે, પછી રોહિતની સાથે ઈશાન કિશન (અથવા યશસ્વી જયસ્વાલ) જેવા સારા બેટ્સમેનને તક આપવી. આવી સ્થિતિમાં શુભમન ગિલ મિડલ ઓર્ડરને મજબૂત બનાવી શકે છે (જે ઘણી વખત નબળી કડી સાબિત થઈ છે). ફાસ્ટ બોલિંગમાં ટીમ ઈન્ડિયાના ટ્રમ્પ કાર્ડ જસપ્રીત બુમરાહ પર બધાની નજર છે.
સર્જરી બાદ બુમરાહે બોલિંગ શરૂ કરી દીધી છે, પરંતુ વર્લ્ડ કપ પહેલા ટોપ ફોર્મ મેળવવું તેના માટે પડકાર છે. વર્લ્ડ કપમાં બોલિંગ વિભાગની મોટાભાગની જવાબદારી બુમરાહ પર રહેશે. આવી સ્થિતિમાં ચાહકોની નજર આયર્લેન્ડ સામેની શ્રેણીમાં જસપ્રીત પર કેપ્ટન અને બોલર તરીકે રહેશે. બુમરાહની ગેરહાજરી વચ્ચે પસંદગીકારોએ વધુ એક અજીબોગરીબ ર્નિણય લીધો, જેમાં અન્ય ઝડપી બોલર શમીને વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની ટેસ્ટની સાથે વનડે અને ટી૨૦ શ્રેણીમાંથી પણ બહાર રાખ્યો. શમી આયર્લેન્ડ સામેની ટી૨૦ શ્રેણીની ટીમમાંથી પણ ગાયબ છે, તેથી તેની પાસે વર્લ્ડ કપ પહેલા ‘મેચ પ્રેક્ટિસ’ માટે એશિયા કપ (જો પસંદ કરવામાં આવે તો) જ હશે. ક્રિકેટ સીઝન ૨૦૨૨-૨૩માં ટીમ ઈન્ડિયાના ઘણા ખેલાડીઓ ઈજાગ્રસ્ત થયા હતા. બેટ્સમેનોની વાત કરીએ તો શ્રેયસ અય્યર અને કેએલ રાહુલને ઈજાના કારણે સર્જરી કરાવવી પડી હતી. આ કારણે મિડલ ઓર્ડરમાં મોટો ‘વેક્યુમ’ આવી ગયો. આ બંને બેટ્સમેનોએ પ્રેક્ટિસ શરૂ કરી દીધી છે, પરંતુ મેચમાં તેમની ફિટનેસ ચકાસવી પડશે. આ બંનેમાંથી કોઈ એક વર્લ્ડ કપમાં નંબર-૪ના મહત્વના સ્થાન પર ઉતરશે. આવી સ્થિતિમાં ટીમ માટે બેટિંગમાં પોતાની જૂની લય મેળવવી મહત્વપૂર્ણ રહેશે. આ બંને સંપૂર્ણ ફિટ ન હોવાની સ્થિતિમાં ટીમ મેનેજમેન્ટે સૂર્યકુમાર યાદવ અથવા તિલક વર્મા પર ર્નિભર રહેવું પડી શકે છે.
તિલકે તાજેતરમાં ઈન્ડિઝ સામેની T૨૦ શ્રેણીમાં તેના કુદરતી સ્ટ્રોકપ્લે અને અભિગમથી પ્રભાવિત કર્યા છે. ડાબોડી બેટ્સમેન હોવાના કારણે તે વર્લ્ડકપની ટીમમાં પણ ‘એસેટ’ સાબિત થઈ શકે છે. ઓલરાઉન્ડર તરીકે હાર્દિક પંડ્યા ટીમને સંતુલન આપે છે. બેટિંગ ઉપરાંત તે બોલિંગથી પણ મેચનો પલટો ફેરવવામાં સક્ષમ છે. જોકે, હાર્દિકનું તાજેતરનું બેટિંગ ફોર્મ ટીમ મેનેજમેન્ટ માટે ચિંતાનો વિષય છે. વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની ODI અને T૨૦ શ્રેણીમાં તે ધીમી વિકેટ પર રન માટે સંઘર્ષ કરતો જોવા મળ્યો હતો. ત્રીજી વનડેમાં અણનમ ૭૦ રનની ઇનિંગ્સ છોડીને તે અન્ય કોઇ મેચમાં ૩૦ રનનો આંકડો પાર કરી શક્યો ન હતો. એક બોલર તરીકે, તેણે બીજી ODIમાં જ ૫ થી વધુ ઓવર (૬.૪) ફેંકી. નિયમિત બોલર મોંઘો સાબિત થાય તેવા સંજોગોમાં હાર્દિક તેની ઓવરોનો ક્વોટા પૂરો કરી શકશે કે કેમ તે અંગે શંકા રહે છે. ભારતમાં વિકેટો સામાન્ય રીતે સ્પિનરો માટે ફાયદાકારક હોવાથી, ટીમ મેનેજમેન્ટને દ્વિધાનો સામનો કરવો પડી શકે છે કે, શું ૩ શુદ્ધ ઝડપી બોલરો (બુમરાહ, શમી અને સિરાજ) સાથે જવું કે, ત્રણ સ્પિનરો (કુલદીપ, રવીન્દ્ર જાડેજા) અને સંભવતઃ અક્ષર પટેલ સાથે. પંડ્યા છઠ્ઠા બોલરની ભૂમિકામાં હશે. જોકે, ત્રણ ઝડપી બોલરોમાંથી કોઈપણને અવગણવું મુશ્કેલ હશે. આવી સ્થિતિમાં પ્લેઈંગ ઈલેવનમાં માત્ર બે સ્પિનરોને જ સ્થાન આપવું પડી શકે છે. વર્તમાન ભારતીય ટીમ પાસે સચિન તેંડુલકર, વીરેન્દ્ર સેહવાગ, સુરેશ રૈના કે, કેદાર જાધવ જેવા ખેલાડી પણ નથી જે જરૂર પડ્યે પાર્ટ ટાઈમ સ્પિનરની ભૂમિકા ભજવી શકે.
