કેન્દ્રીય કેબિનેટે સોમવારે મહિલા અનામત બિલને મંજૂરી આપી દીધી છે. કોંગ્રેસે તેનું સ્વાગત કર્યું અને કહ્યું કે સર્વપક્ષીય બેઠકમાં ચર્ચા કરીને સર્વસંમતિ રચી શકાઈ હોત. આ સાથે કોંગ્રેસે એમ પણ કહ્યું કે કેબિનેટનો આ ર્નિણય એ પાર્ટીઓની જીત છે જે યુપીએ સરકારમાં તેના સહયોગી હતા, કારણ કે આ બિલ તેમની સરકારના કાર્યકાળ દરમિયાન રાજ્યસભામાં પસાર થયું હતું. તે જ સમયે, કોંગ્રેસે તેના પૂર્વ અધ્યક્ષ રાહુલ ગાંધી દ્વારા ૧૬ જુલાઈ, ૨૦૧૮ના રોજ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને લખેલો પત્ર પણ જાહેર કર્યો. આ પત્રમાં મહિલા અનામત બિલને તાત્કાલિક પસાર કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા પી ચિદમ્બરમે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ‘X’ (અગાઉના ટિ્વટર) પર પોસ્ટ કર્યું હતું કે, જો સરકાર મહિલા અનામત બિલ રજૂ કરે છે, તો તે કોંગ્રેસ અને યુપીએ સરકારમાં તેના સાથી પક્ષોની જીત હશે. તેમણે લખ્યું છે કે આ બિલ યુપીએ સરકાર દરમિયાન ૯ માર્ચ ૨૦૧૦ના રોજ રાજ્યસભામાં પસાર થયું હતું. તેમણે કહ્યું કે ભાજપ તેના કાર્યકાળના ૧૦મા વર્ષમાં તે બિલને પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે, જેને આ આશામાં દબાવી દીધું હતું કે બિલ પરનો અવાજ મરી જશે. કોંગ્રેસ નેતાના જણાવ્યા અનુસાર હૈદરાબાદમાં મળેલી પાર્ટીની વર્કિંગ કમિટીની બેઠકમાં કોંગ્રેસે પણ સંસદમાં બિલ પાસ કરાવવાની જોરદાર અપીલ કરી હતી.
ચિદમ્બરમે કહ્યું કે તેમને આશા છે કે વિશેષ સત્રમાં આ બિલ રજૂ કરવામાં આવશે અને પસાર કરવામાં આવશે. તે દરમિયાન પાર્ટીના મહાસચિવ જયરામ રમેશે કહ્યું કે તેમની પાર્ટી લાંબા સમયથી આ બિલ પસાર કરવાની માંગ કરી રહી છે. તેમણે ‘ઠ’ પર પોસ્ટ કર્યું કે કોંગ્રેસ લાંબા સમયથી મહિલા અનામત લાગુ કરવાની માંગ કરી રહી છે. અમે કેન્દ્રીય કેબિનેટના ર્નિણયના સમાચારને આવકારીએ છીએ અને બિલની વિગતોની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. જયરામ રમેશે કહ્યું કે વિશેષ સત્ર પહેલા સર્વપક્ષીય બેઠકમાં આ અંગે સંપૂર્ણ ચર્ચા થઈ શકી હોત અને પડદા પાછળના રાજકારણને બદલે સર્વસંમતિ રચી શકાઈ હોત. તેમણે પોતાની એક જૂની પોસ્ટનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેમાં મહિલા અનામત બિલની પૃષ્ઠભૂમિનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે પંચાયતો અને નગરપાલિકાઓમાં મહિલાઓ માટે એક તૃતીયાંશ અનામત માટે રાજીવ ગાંધીએ મે ૧૯૮૯ના મહિનામાં બંધારણ સંશોધન બિલ રજૂ કરનાર પ્રથમ વ્યક્તિ હતા. તે બિલ લોકસભામાં પસાર થયું હતું, પરંતુ સપ્ટેમ્બર ૧૯૮૯માં રાજ્યસભામાં પસાર થઈ શક્યું ન હતું.
જયરામ રમેશના જણાવ્યા અનુસાર, એપ્રિલ ૧૯૯૩માં તત્કાલિન વડાપ્રધાન પીવી નરસિમ્હા રાવે પંચાયતો અને મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓમાં મહિલાઓ માટે એક તૃતીયાંશ અનામત માટે બંધારણ સંશોધન બિલ ફરીથી રજૂ કર્યું હતું. બંને બિલ પસાર થયા અને કાયદા બન્યા. આજે પંચાયતો અને મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓમાં ૧૫ લાખથી વધુ ચૂંટાયેલી મહિલા પ્રતિનિધિઓ છે. આ આંકડો લગભગ ૪૦ ટકા છે. કોંગ્રેસના નેતાએ કહ્યું હતું કે તત્કાલિન વડાપ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહ સંસદ અને રાજ્યની વિધાનસભાઓમાં મહિલાઓ માટે એક તૃતીયાંશ અનામત માટે બંધારણ સંશોધન બિલ લાવ્યા હતા. આ ખરડો ૯ માર્ચ, ૨૦૧૦ના રોજ રાજ્યસભામાં પસાર થયો હતો, પરંતુ લોકસભામાં લઈ શકાયો ન હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે રાજ્યસભામાં રજૂ કરાયેલા/પાસ કરાયેલા ખરડાઓ સમાપ્ત થતા નથી. તેથી જ મહિલા અનામત બિલ હજુ પણ અસ્તિત્વમાં છે. કોંગ્રેસ છેલ્લા નવ વર્ષથી માંગ કરી રહી છે કે મહિલા અનામત બિલ, જે રાજ્યસભામાં પસાર થઈ ચૂક્યું છે, તેને લોકસભામાંથી પણ પસાર કરવામાં આવે.
