કાઠમંડુ : રાજધાનીની વર્તમાન પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં લેતા, નેપાળના વડા પ્રધાન કેપી શર્મા ઓલીએ ૨૬ સોશિયલ મીડિયા એપ્લિકેશન્સ પર દેશમાં પ્રતિબંધ મૂક્યા બાદ સરકારના કથિત ભ્રષ્ટાચાર અને પોલીસ બર્બરતા સામે દેશના યુવાનો દ્વારા કરવામાં આવેલા સીમાચિહ્નરૂપ વિરોધ વચ્ચે તેમના પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું છે.
નેપાળ સરકારે ૪ સપ્ટેમ્બરના રોજ ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, વોટ્સએપ, યુટ્યુબ અને એક્સ સહિત ૨૬ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર પ્રતિબંધ મૂક્યા પછી, હિમાલયના આ દેશમાં વર્ષોમાં સૌથી ઘાતક યુવાનો દ્વારા કરવામાં આવેલા વિરોધ પ્રદર્શનો જાેવા મળ્યા.
વિરોધ પ્રદર્શનોમાં મોખરે ૩૬ વર્ષીય સુદાન ગુરુંગ છે, જે યુવા નેતૃત્વ હેઠળના એનજીઓ, હામી નેપાળના પ્રમુખ છે.
અગાઉની ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટમાં, ગુરુંગે જણાવ્યું હતું કે તેમના જૂથે ઔપચારિક રીતે રેલીઓ યોજવાની પરવાનગી માંગી હતી અને વિદ્યાર્થીઓને શાળા ગણવેશ પહેરવા અને પુસ્તકો વહન કરવાની અપીલ કરી હતી, જેનાથી પ્રદર્શન શાંતિપૂર્ણ પ્રતિકારના પ્રતીકમાં પરિવર્તિત થયા હતા.
બ્લેકઆઉટ પહેલાં, હામી નેપાળે વિરોધ માર્ગો અને સલામતી માર્ગદર્શિકા શેર કરવા માટે સક્રિયપણે સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ કર્યો હતો.
એક સમયે ઇવેન્ટ આયોજક રહેલા ગુરુંગ ૨૦૧૫ના ભૂકંપમાં પોતાના બાળકને ગુમાવ્યા બાદ નાગરિક સક્રિયતા તરફ વળ્યા, એક એવો અનુભવ જેણે તેમના જીવનને ગહન રીતે બદલી નાખ્યું અને તેમને આપત્તિ રાહત અને યુવા એકત્રીકરણમાં ધકેલી દીધા.
સમય જતાં, તેમણે પારદર્શિતા અને જવાબદારીની માંગ કરતી અનેક ઝુંબેશનું નેતૃત્વ કર્યું છે, જેમાં બીપી કોઈરાલા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ હેલ્થ સાયન્સિસ ખાતે ધરણના જાણીતા “ઘોપા કેમ્પ” વિરોધનો સમાવેશ થાય છે. આજે, તેમને એક મુખ્ય વ્યક્તિ તરીકે જાેવામાં આવે છે જે જનરલ ઝેડની ડિજિટલ-યુગની હતાશાઓને સંગઠિત, અહિંસક કાર્યવાહીમાં ફેરવે છે.
પ્રત્યક્ષદર્શીઓએ જણાવ્યું હતું કે આંદોલનકારી યુવાનોએ લલિતપુર જિલ્લાના સુનાકોઠીમાં સંદેશાવ્યવહાર મંત્રી પૃથ્વી સુબ્બા ગુરુંગના નિવાસસ્થાન પર પણ પથ્થરમારો કર્યો હતો.
પ્રદર્શનો કરનારાઓ, જેમાં મોટાભાગે વિદ્યાર્થીઓ હતા, તેમણે જાહેર મેળાવડા પરના પ્રતિબંધોનો ભંગ કરીને “વિદ્યાર્થીઓને ન મારો” જેવા નારા લગાવ્યા હતા.
પ્રદર્શનો કરનારાઓએ “કેપી ચોર, દેશ છોડો” (કેપી શર્મા ઓલી ચોર છે, દેશ છોડો), “ભ્રષ્ટ નેતાઓ સામે કાર્યવાહી કરો” જેવા નારા લગાવ્યા હતા.
પ્રદર્શનકારીઓએ લલિતપુરના ખુમલતાર ખાતે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન પુષ્પ કમલ દહલ ‘પ્રચંડ‘ના નિવાસસ્થાનમાં તોડફોડ કરી હતી. તેમણે કાઠમંડુમાં બુધાનિલકાંઠા ખાતે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શેર બહાદુર દેઉબાના ઘરની સામે પણ પ્રદર્શન કર્યું હતું.
જનરલ ઝેડ દ્વારા હિંસક વિરોધ પ્રદર્શન બાદ નેપાળ સરકારે જાહેરાત કરી હતી કે તેણે દેશમાં સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો પોતાનો અગાઉનો ર્નિણય પાછો ખેંચી લીધો છે. આ જાહેરાત કરતા, નેપાળના સંદેશાવ્યવહાર, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી પૃથ્વી સુબ્બા ગુરુંગે જણાવ્યું હતું કે કેબિનેટની કટોકટીની બેઠક બાદ સરકારે સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો પોતાનો અગાઉનો ર્નિણય પાછો ખેંચી લીધો છે.
વધુમાં, ગુરુંગે જણાવ્યું હતું કે માહિતી મંત્રાલયે સંબંધિત એજન્સીઓને કાઠમંડુના હૃદયમાં સંસદની સામે એક વિશાળ વિરોધ પ્રદર્શનનું નેતૃત્વ કરનાર ‘જનરલ ઝેડ‘ની માંગણીઓ અનુસાર સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ ફરી શરૂ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે.
