ઉત્તર ભારતમાં, હિન્દુ નવું વર્ષ ઘણા નામોથી ઉજવવામાં આવે છે. ચૈત્ર નવરાત્રીની સાથે ગુડી પડવાનો ઉત્સાહ પણ લોકોમાં દેખાવા લાગ્યો છે. ગુડી પડવાનો તહેવાર મુખ્યત્વે મહારાષ્ટ્રના લોકો દ્વારા હિન્દુ નવા વર્ષની શરૂઆતના આનંદમાં ઉજવવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ અને ગોવા સહિતના ઘણા દક્ષિણ ભારતના રાજ્યોમાં ગુડી પડવાનો તહેવાર ઉજવાય છે. આ દિવસે ઘરને સ્વચ્છ સાફ કરી પૂજા પાઠ કરવામાં આવે છે. ઘણા લોકો ગણગોર માતાના વિવાહ પણ કરે છે. તહેવાર એ ભારત દેશની ધરોહર છે તેમની માન્યતા દિલની ભાવનાઓ સાથે જોડાયેલી છે.
આ વખતે, નવરાત્રિની સાથે ગુડી પડવાનો તહેવાર 6 એપ્રિલના રોજ ઉજવવામાં આવશે. ગુડીનો અર્થ ધ્વજ (ધ્વજ) થાય છે, જ્યારે પડવા એટલે પ્રતિપદા તિથિને કહેવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં આ તહેવાર વિશે માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે બ્રહ્માજીએ સમગ્ર સૃષ્ટીની રચના કરી હતી. ચાલો જાણીએ કે ગુડી પડવા માટે શુભ સમય કયો છે.
ગુડી પડવાનો ચોઘડિયા શુભ સમય-
દિવસ દરમ્યાન મુહૂર્ત – 06:19-07:51, કાલ, 07:51-09:24 શુભ, 09: 24-10:57 રોગ, 10:57-12:30 ઉદ્વેગ, 12:30-14:02 ચલ, 14:02-15:35 લાભ મુજબ, 15:35-17:08 અમૃત, 17:08-18:40 કાલ.
રાત્રી દરમ્યાન મુહૂર્ત – 18:40-20:08 લાભ કાલ રાત્રિ, 20:08-21:35 ઉદ્વેગ 21:35-23:02 શુભ, 23:02-24:29 અમૃત, 24:29-25:56 ચલ, 25:56-27:23 રોગ, 27:23-28:51 કાલ, 28:51-30:18 લાભ કાલ રાત્રિ.
એવું કહેવામાં આવે છે કે કોઈ સારા કામની શરૂઆત માટે આ ચાર ચોઘડિયા (અમૃત, શુભ, ચલ, લાભ) ને શુભ માનવામાં આવે છે. અને બાકી રહેલા 3 ચોઘડિયાને (રોગ, કાલ અને ઉદ્વેગ) અશુભ માનવામાં આવે છે.
ગુડી પડવા સાથે જોડાયેલી 4 રસપ્રદ બાબત :
- ગુડી પડવાનો તહેવાર ખાસ કરીને મહારાષ્ટ્રમાં ઉજવાય છે. ‘ગુડી’ શબ્દનો અર્થ ‘વિજય પતાકા‘અને પડવાનો અર્થ પ્રતીપદ થાય છે. આ જ કારણ છે કે આ તહેવાર દરમિયાન, લોકો પોતાના ઘરમાં વિજયના પ્રતીક તરીકે ગુડીને શણગારે છે.
- આ તહેવાર સાથે સંકળાયેલ એક માન્યતા ખૂબ લોકપ્રિય છે. એવું કહેવાય છે કે આ દિવસે શાલીવાહન નામના એક કુંભારના પુત્રએ માટીના સૈનિકોની સેના દ્વારા પોતાના શત્રુઓ પર વિજય મેળવી હતી. આ જ કારણથી શાલીવાહન શકની શરૂઆત પણ થાય છે.
- ગુડી પડવા સાથે સંકળાયેલ માન્યતા છે કે આ દિવસે બ્રહ્માજીએ બ્રહ્માંડની રચના કરી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસથી સત્યુગની શરૂઆત થઇ હતી.
- ગુડી પડવાની સાથે પૌરાણિક કથાઓથી જોડાયેલી એક માન્યતા એવી પણ છે કે આ દિવસે શ્રીરામે બાલીને મારી નાખ્યા અને દક્ષિણ ભારતમાં રહેતા લોકોને તેમના ડરથી મુક્ત કર્યા. ત્યારબાદ, આ દેશના લોકોએ ખુશ થઇ પોતાના ઘરોમાં વિજય પતાકા લહેરાવ્યો હતો. જેને ગુડી તરીકે ઓળખાય છે.