મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલની પીડિયાટ્રિક કાર્ડિયાક સર્જરીમાં સીમાચિહ્નરૂપ સફળતા: ભારતમાં થોરાકોસ્કોપિક લેફ્ટ કાર્ડિયાક સિમ્પેથેટિક ડીનરવેશન (LCSD) માટે ફ્લોરોસેન્સ ગાઇડેડ સર્જરીનો સૌપ્રથમવાર ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો
• મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલ ખાતે ફ્લોરોસેન્સ-ગાઈડેડ સર્જરી જીવન માટે જોખમી CPVT-2 ધરાવતા બાળકો માટે નવજીવનની એક આશાનું કિરણ છે.
• અત્યાધુનિક થોરાસિક વિભાગ સર્જીકલ, ઓન્કોલોજિકલ અને રિકવરી સેવાઓને સંકલિત કરતી વ્યાપક સારવાર યોજનાઓ માટે મલ્ટિડિસિપ્લિનરી સપોર્ટ સાથે વ્યક્તિગત દર્દીની સંભાળ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
અમદાવાદ: મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલ અમદાવાદ દ્વારા લેફ્ટ કાર્ડિયાક સિમ્પેથેટિક ડિનરવેશન (LCSD) માટે ભારતની પ્રથમ થોરાકોસ્કોપિક ફ્લોરોસેન્સ-ગાઈડેડ સર્જરી (FGS) કરીને બાળકોની કાર્ડિયાક કેરમાં એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ સિદ્ધિ હાંસલ કરવામાં આવી છે. આ દર્દી 8 વર્ષનો એક છોકરો હતો જેને ઓટોસોમલ રીસેસીવ કેટેકોલામિનેર્જિક પોલીમોર્ફિક વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા-ટાઈપ 2 (CPVT-2) નું નિદાન થયું હતું. આ પ્રક્રિયા આ દુર્લભ અને જીવલેણ સ્થિતિની સારવારમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ દર્શાવે છે, જે આવા જટિલ કાર્ડિયાક પડકારોનો સામનો કરી રહેલા દર્દીના પરિવારોને એક નવી આશા આપે છે. મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલમાં કાર્ડિયાક એરિથમિયા વિભાગ અધ્યક્ષ ડૉ. અજય નાયક છે, જે કાર્ડિયાક ઇલેક્ટ્રોફિઝિયોલોજિસ્ટ, કાર્ડિયાક એરિથમિયા અને HF ઉપકરણ વિભાગના નિયામક છે, અને થોરાસિક સર્જરી વિભાગનું નેતૃત્વ મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલના કન્સલ્ટન્ટ થોરાસિક સર્જન, ડૉ. સરવ શાહ કરે છે.
આ 8 વર્ષીય દર્દીને અત્યંત ઝડપી બાયડાયરેક્શનલ વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા (VTs) અને પોલીમોર્ફિક VTને કારણે સિંકોપ અને ચેતનાની અનિયમિતતાનો અનુભવ થઈ રહ્યો હતો. બાયડાયરેક્શનલ વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા (VT) એ એક દુર્લભ પ્રકારની અસામાન્ય હૃદય લય (એરિથમિયા) છે જે હૃદયના વેન્ટ્રિકલ્સમાં ઝડપી વૈકલ્પિક વિદ્યુત પ્રવૃત્તિ દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. પોલીમોર્ફિક VTisa પ્રકારનું આ વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા (VT) હોય તો હૃદયના વેન્ટ્રિકલ્સ અત્યંત ઝડપી,અનિયમિત રીતે સક્રિય થાય છે. બાયડાયરેક્શનલ વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા (BVT) અને પોલીમોર્ફિક વેન્ટ્રિક્યુલર ટાકીકાર્ડિયા (PVT) આ બંને ગંભીર કાર્ડિયાક એરિથમિયા ગણવામાં આવે છે, અને તે હૃદયના અનેક કાર્ય માટે નોંધપાત્ર જોખમ ગણવામાં આવે છે અને સંભવિત રૂપે જીવન જીવવા માટે જોખમી જટિલતા ઊભી કરે છે, અને ખાસ કરીને જો તેનું નિદાન કરવામાં ન આવે અને તાત્કાલિક સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે વધુ ગંભીર બની શકે છે. ડો. અજય નાયક્રે દ્વારા નિદાન અને મૂલ્યાંકનથી રોગના આનુવંશિક કારણ – CASQ2 જનીનમાં કાઢી નાખવામાં આવ્યું, જે CPVT-2 ના નિદાનની પુષ્ટિ કરે છે. દર્દીને મૌખિક દવાઓ શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેણે એપિસોડ્સની આવર્તન અને તીવ્રતા ઘટાડવામાં મદદ કરી હતી. જો કે, આ પ્રકારના કેસની સારવારમાં દવાઓ 100% અસરકારક નથી.
ડૉ. નાઈકે અત્યંત વિશિષ્ટ અને નાજુક LCSD પ્રક્રિયા હાથ ધરવા માટે આ કેસ ડૉ. સરવ શાહને મોકલ્યો હતો. LCSD (લેફ્ટ કાર્ડિયાક સિમ્પેથેટીક ડીનરવેશન) પ્રક્રિયા એ એક સર્જિકલ પ્રક્રિયા છે જેનો ઉપયોગ અમુક જીવલેણ કાર્ડિયાક એરિથમિયાની સારવાર માટે થાય છે, અને ખાસ કરીને વારસાગત હૃદયની લયની વિકૃતિઓ અથવા એવી બીમારી જેનાથી અચાનક કાર્ડિયાક અરેસ્ટ થવાનું જોખમ વધે છે. આ પ્રક્રિયામાં હૃદયને સપ્લાય કરતી ચેતાને વિક્ષેપિત કરવામાં આવે છે, અને ખાસ કરીને નર્વસ સિસ્ટમની ડાબી બાજુ પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે, જે હૃદયના ધબકારા અને એરિથમિયા જનરેશન પર પ્રભાવ ધરાવે છે. આ શસ્ત્રક્રિયાની જટિલતાને જોતાં, હોર્નર સિન્ડ્રોમ સહિત જટિલતાઓનું ઉચ્ચ જોખમ રહેલું હોય છે. આ પ્રક્રિયામાં ચોકસાઇ માટે અને ઓછું જોખમ હોય તે માટે, ડૉ. સરવે ઇન્ડોસાયનાઇન ગ્રીન (ICG) ડાય સાથે ફ્લોરોસેન્સ-ગાઇડેડ સર્જરી (FGS) નો ઉપયોગ કર્યો હતો, જે સૌથી અદ્યતન તકનીક છે જે ચેતાના માળખાંની ઓળખ કરે છે અને જેના લીધે સર્જિકલ ટીમ ઉચ્ચ ચોકસાઈ સાથે આ પ્રક્રિયા કરી શકે છે અને તેનાથી જ્ઞાનતંતુને નુકસાન થવાના જોખમમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થાય છે. આ પ્રક્રિયા અદ્યતન લેપ્રોસ્કોપિક સાધનો અને અદ્યતન સ્ટ્રાઈકર 1688 લેપ્રોસ્કોપી સિસ્ટમ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. દર્દીને તેની સર્જરી પછી માત્ર 48 કલાકમાં રજા આપી દેવમાં આવી હતી, જે આ નવીન તકનીકની અસરકારકતાનો પુરાવો છે.
કાર્ડિયાક ઇલેક્ટ્રોફિઝિયોલોજિસ્ટ અને કાર્ડિયાક એરિથમિયા એન્ડ હાર્ટ ફેલ્યોર ડિવાઇસ ડિવિઝનના ડિરેક્ટર ડૉ. અજય નાઈકે કહ્યું હતું કે, “આ કેસમાં એરિથમિયાની જટિલતા અને CPVT-2 ની જીવલેણ પ્રકૃતિને કારણે નોંધપાત્ર પડકારો હતા. ફ્લોરોસેન્સ દ્વારા માર્ગદર્શિત આ સર્જરીથી એક ઉચ્ચ સ્તરની પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી. આ પ્રકારની પ્રક્રિયાઓમાં અગાઉ અચોકસાઇ હતી જે આવી પરિસ્થિતિઓ માટે પૂરતી ન હતી, અને ઇમ્પ્લાન્ટેબલ ડિફિબ્રિલેટરનો ઉપયોગ યુવાન દર્દીઓમાં નોંધપાત્ર મુશ્કેલીઓ ઊભી કરે છે અને આવા સમાન કેસોમાં ભાવિ સંચાલન માટે એક ઉદાહરણ છે.”
કન્સલ્ટન્ટ થોરાસિક સર્જન, ડો. સરવ શાહે કહ્યું કે, “આ શસ્ત્રક્રિયા ભારતમાં બાળકોની કાર્ડિયાક કેરમાં એક સીમાચિહ્નરૂપ છે. ફ્લોરોસેન્સ-ગાઇડેડ સર્જરીનો ઉપયોગ કરીને, અમે ચેતઓની ચોક્કસ ઓળખ કરી, અને ખાસ કરીને સ્ટેલેટ ગેન્ગ્લિઅનને લીધે હોર્નર્સ સિન્ડ્રોમની ગંભીર જટિલતા દૂર કરવામાં આવી અને દર્દી પરની પ્રક્રિયાના સારા પરિણામો મેળવવાના હેતુ સાથે ન્યૂનતમ જોખમ સાથે થોરાકોસ્કોપિક સર્જરી અને ફ્લોરોસેન્સ-ગાઇડેડ સંયોજન દર્દીના જીવન બચાવવાનો વિકલ્પ આપે છે અને પરિવારોએ તેની ક્ષમતાને ઓળખવી જ જોઈએ.
પશ્ચિમના પ્રાદેશિક નિયામક, ગૌરવ રેઠીએ જણાવ્યું હતું કે, ” મૈરિંગો CIMS હોસ્પિટલમાં, નવીનતા અને દર્દી-સંભાળ એ અમારો મુખ્ય અભિગમ છે. LCSD માટે ફ્લોરોસેન્સ-ગાઇડેડ સર્જરી કરવી એ ભારતમાં સૌપ્રથમ અમે અદ્યતન તકનિકનો ઉપયોગ કર્યો છે. આ સારવારના વિકલ્પો અમારા સૌથી નાના દર્દીઓ માટે તેમના જીવનની ગુણવત્તામાં વધારો કરે છે, આ સિદ્ધિ અસાધારણ આરોગ્યસંભાળ પ્રદાન કરવા અને તબીબી પ્રગતિમાં મોખરે રહેવાના અમારા સમર્પણને દર્શાવે છે.”
CPVT એ એક દુર્લભ ડિસઓર્ડર કે વિકૃતિ છે જે લગભગ 10,000 લોકોમાંથી એક વ્યક્તિને હોય છે. જો તેની સારવાર ન કરવામાં આવે તો, CPVT ને લીધે હૃદયના ધબકારા બંધ થઈ શકે છે, અને દર્દીનુ અચાનક મૃત્યુ અને મૃત્યુનું જોખમ વધારે છે. 30 વર્ષની ઉંમર સુધીમાં CPVT રોગ માટે મૃત્યુદર 31% સુધી છે. CPVT માં, હૃદય (નીચલા ચેમ્બર જેને વેન્ટ્રિકલ્સ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે) ખૂબ જ ઝડપથી ધબકે છે અને જ્યારે વ્યક્તિ કસરત કરે છે અથવા ખૂબ જ તણાવ અનુભવે છે ત્યારે હ્રદયના ધબકારા વધે છે, અને ત્યારે હૃદયને શરીર દ્વારા લોહી જેટલું પમ્પ કરવું જોઈએ તેટલું પમ્પ કરવું મુશ્કેલ બને છે. CPVT સામાન્ય રીતે બે જનીનો, RYR2 અને CASQ2 માં પરિવર્તનને કારણે થાય છે. તમામ કેસોમાં લગભગ અડધા કેસોમાં RYR2 જનીન પરિવર્તનો એ તેનું મુખ્ય કારણ છે, CASQ2 જનીનમાં પરિવર્તન 5 ટકા સુધીના કેસોનું કારણ છે. અન્ય જનીનોમાં પરિવર્તન એ આ બીમારીના દુર્લભ કારણો ગણવામાં આવે છે.
